Bereikbaarheid Ameland

De bereikbaarheid van Ameland staat onder druk. Mede door menselijk ingrijpen (bijvoorbeeld de aanleg van de Afsluitdijk) is de 'natuurlijke staat' van de Waddenzee blijvend veranderd. Vaargeulen zijn smaller en ondieper geworden. Hierdoor moet er steeds vaker worden gebaggerd om de vaargeul tussen Nes en Holwert op de afgesproken diepte en breedte (de zogenaamde vaargeulonderhoudsdimensies) te houden. Ook is de vaarroute meer gaan slingeren en moeilijker bevaarbaar geworden. De verwachting is dat de vaargeul ook in de toekomst, in elk geval tot zeker 2050, verder blijft dichtslibben. Hierdoor staat de betrouwbaarheid van de veerverbinding onder druk en daarmee ook de leefbaarheid (vitaliteit) van Ameland. Daarom is een oplossing voor de bereikbaarheid van Ameland op de lange termijn nodig.

Hoe houden we Ameland in de toekomst goed bereikbaar?

Het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat is gestart met een MIRT-verkenning om die vraag samen met overheden, inwoners en andere belanghebbenden te beantwoorden. 

Tot en met 19 juni 2025 kan iedereen via www.platformparticipatie.nl/bereikbaarheid-ameland  reageren op de kennisgeving van de verkenning en de wijze waarop we de participatie aanpakken. 

Waar gaat het over?

De vaarverbinding tussen Holwert en Ameland staat onder druk. De vaargeul wordt steeds smaller en ondieper, waardoor er vaker gebaggerd moet worden. Dat is duur en slecht voor de natuur. Als we niets doen, bestaat het risico dat Ameland moeilijker te bereiken wordt in de toekomst. 

Wat is een MIRT-verkenning?

MIRT staat voor Meerjarenprogramma Infrastructuur, Ruimte en Transport. Hieronder vallen alle investeringen die de rijksoverheid samen met andere overheden doet aan wegen, het spoor en waterwegen. 

Op 14 november 2024 ondertekende de minister van Infrastructuur en Waterstaat het startdocument van deze MIRT-verkenning. Bij deze startbeslissing hoort het startdocument waarin het doel en de aanpak van de MIRT-verkenning staan beschreven. 

Al veel onderzoek gedaan

In de afgelopen tien jaar zijn meerdere onderzoeken gedaan naar de bereikbaarheid van Ameland. Het laatste onderzoek was het Vervolgonderzoek Bereikbaarheid Ameland 2030 (VBA 2030). Hieruit kwamen grofweg twee oplossingsrichtingen:

 1. Verbeteren van de bestaande veerverbinding;
 2. De veerhaven verplaatsen naar Ferwert.

Binnen deze MIRT-verkenning wordt niet alleen met een frisse blik gekeken naar deze twee, maar ook naar mogelijk andere alternatieven. Gekeken wordt naar nieuwe inbreng en ideeën. Voorop staat de bereikbaarheid van Ameland, maar ook natuur, veiligheid, economie, leefbaarheid, gezondheid en financiën spelen een rol.

Waarom deze MIRT-verkenning?

Op 15 november 2023 is het resultaat van voorgaande onderzoeken naar de Tweede Kamer gestuurd. Dit is voor de minister aanleiding geweest om een MIRT-verkenning te starten. Dat wil zeggen dat:

• Er met een frisse blik wordt begonnen: in deze MIRT-verkenning worden alle mogelijke oplossingen op een rij gezet, waarbij gebruik wordt gemaakt van de uitkomsten van voorgaande onderzoeken, en men gaat op zoek naar nieuwe;
• Geld wordt gereserveerd: voor het gehele traject, van verkenning tot en met uitvoering;
• Er tot een voorkeursalternatief wordt gekomen: in de besluitvorming worden keuzes gemaakt waardoor oplossingsalternatieven af gaan vallen. Hierdoor vallen minder kansrijke ideeën af en blijft uiteindelijk één voorkeursalternatief over.

Nadat het voorkeursalternatief is vastgesteld, volgt de volgende fase in het MIRT-proces: de MIRT-planuitwerking. Als die fase succesvol is afgerond, volgt de realisatiefase.

Relatie met andere projecten in het gebied

Parallel aan deze MIRT-verkenning lopen diverse andere onderzoeken. Met al deze projecten wordt contact gehouden. Een daarvan is de vernieuwing van de concessie voor de Friese Waddenveren, onder meer naar Ameland. De huidige concessie voor de Friese Waddenveren loopt tot 2029. Daarna verleent de Rijksoverheid opnieuw concessies voor het personenvervoer van en naar de Friese Waddeneilanden. Hoewel beide projecten los staan van elkaar, houdt de concessieverlening rekening met de uitkomsten van de MIRT-verkenning bereikbaarheid Ameland. 

Inbreng welkom

Er wordt gezocht naar nieuwe ideeën en oplossingen. Iedereen kan die inbrengen via www.platformparticipatie.nl/bereikbaarheid-ameland.

Meer informatie

Kijk voor meer informatie op www.mirtoverzicht.nl/ameland.

De vervoersdiensten naar de Friese Waddeneilanden zijn voor gebruikers (vrijwel) de enige manier om van en naar de eilanden te reizen. Om het passagiersvervoer van en naar de Waddeneilanden het hele jaar door op een betrouwbare manier te laten plaatsvinden, verleent de Rijksoverheid hier een speciale vergunning voor. Deze vervoersvergunning heet een concessie. De vervoerder die deze concessie krijgt, mag als enige bedrijf het vervoer van en naar de Waddeneilanden verzorgen.     

In 2029 lopen de huidige concessies voor de Friese Waddenveren af. Het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat is daarom begonnen met de voorbereidingen voor nieuwe concessies vanaf 2029. Het ministerie heeft belangstellenden gevraagd om mee te denken over de nieuwe concessie. 

Hoewel beide projecten los staan van elkaar, houdt de concessieverlening rekening met de uitkomsten van de MIRT-verkenning bereikbaarheid Ameland.