Súd Ie en Wetterfront Dokkum

Kleinere boten tot 1,50 meter kunnen sinds het voorjaar van 2022 over de Súd Ie van Dokkum naar het Lauwersmeer varen. Hiervoor zijn de bruggen opgehoogd. Tevens is het leefgebied voor vissen en vogels er fors op vooruitgegaan. In Dokkum zijn de watersportfaciliteiten voor de waterrecreanten de afgelopen jaren behoorlijk verbeterd. Dit alles dankzij het uitvoeringsprogramma Súd Ie en Wetterfront Dokkum. Met dit breed gedragen project zijn er vanaf 2013 werkzaamheden gestart om Dokkum en de Súd Ie aantrekkelijk te maken voor toeristen en recreanten en het water ecologisch te verbeteren. Volgens planning moet vanaf 2023 de route bevaarbaar zijn voor grotere boten tot 2,40 meter.

Het programma Súd Ie en Wetterfront Dokkum bestaat uit een samenwerking van de gemeente Noardeast-Fryslân, Wetterskip Fryslân en provincie Fryslân en wordt mede mogelijk gemaakt door bijdragen van het Waddenfonds. It Fryske Gea, Van Hall Larenstein en Recreatieschap Marrekrite zijn uitvoeringspartners.

Wetterfront Dokkum

Wetterfront Dokkum is erop gericht om meer waterrecreanten te trekken door het bieden van goede voorzieningen. Samen met ondernemers heeft Dokkum ingezet op extra sfeer aan de waterkant, hiervan profiteren ook andere bezoekers en inwoners. Er is een gloednieuw sanitairgebouw gekomen in het centrum van Dokkum en de stroom- en watervoorzieningen zijn uitgebreid en vernieuwd. Ook is er een toeristische kaart gemaakt die (water)recreanten gratis krijgen aangeboden. Daarnaast is parkeerterrein De Helling opgewaardeerd en is er een prachtige boulevard gecreëerd met een steiger waar ook grote boten kunnen aanleggen. Verder zijn de stadsgrachten gebaggerd en is de oeverbeschoeiing vernieuwd.

Súd Ie

De vaarroute Súd Ie, die loopt van Dokkum naar Oostmahorn en het Lauwersmeer, is in het weekend van 11 en 12 juni feestelijk geopend voor boten met een hoogte tot 1,50 meter. Súd le is een oude slenk die vanuit de Waddenzee het land inliep. De functie als vaarroute is destijds verdwenen door de aanleg van verschillende lage bruggen over de waterloop. Door de jaren heen is ook de ecologische kwaliteit van het water minder geworden. Vanaf 2013 is hier verandering in gebracht.

Dankzij de werkzaamheden aan de Súd Ie er een unieke vaarroute ontstaan. In de eerste fase is het water van de Súd Ie op diepte gebracht. Het bevaarbaar maken van de Súd Ie voor middelgrote boten is gecombineerd met de aanleg van vispassages en het ecologisch verrijken van de oevers. Zo zijn er natuurvriendelijke oevers ontstaan. Dit is gebeurd in samenwerking met Wetterskip Fryslân. De opwaardering van de Súd Ie is daarmee een plus voor mens en dier.

In de tweede fase zijn veel bruggen opgehoogd. In de derde en laatste fase zijn nog enkele bruggen aan de beurt om de gehele Súd Ie geschikt te maken voor grotere motorboten. In 2023 staat op de planning dat de laatste brug, de Saatsenbrêge bij Anjum, op hoogte wordt gebracht. Hiermee is de route ook bevaarbaar voor boten met een hoogte tot 2,40 meter. Verder worden er nog sluizen aangelegd en een fietspad. Het fietspad gaat deels langs de vaarweg en heeft als doel om water- en landrecreatie met elkaar te verbinden.

Afgeronde projecten

In bijna tien jaar tijd zijn er veel (grote) projecten afgerond. Een overzicht:

• Verhogen Halvemaanspoortbrug en Wite Brêge
• Verhoogde fietsbrug Grutte Tille
• Trailerhelling en visplekken
• Route Oostmahorn met daarbij de gerealiseerde bruggen (Heechhout Esonstad, Nam/Raskes, brug Ezumazijl, brug Strand en brug Camping) en Marrekrite aanlegplaats
• Sluis bij Oostmahorn (Sluis Krûmsterhaad)
• Ecologische verbindingen bij de bruggen
• Twee vispassages in de polder de Kolken Noord
• Baggeren
• Damwanden en beschoeiing
• Aanleg paai- en opgroeigebieden Jouswierpolder
• Natuurvriendelijke oevers
• Bruggen Fûgellan, Reiger en Zwaan
• Waterfront Dokkum (informatievoorziening, stroomvoorziening bij aanlegplek, sanitaire voorziening, toegangspoorten, oeverschoeiing, fietsverbinding bij Betterwird)
• Vispassage Anjumer Kolken
• Vervangen duikers voor de vispasseerbaarheid
• Inrichtingsmaatregelen Jouswierpolder (verbetering afwatering en aanpassing waterhuishouding door stuwen en dammen)
• Vispassage watergebiedsplan Wetzens
• Bochtjesplaat (ingericht voor diadrome vissoorten en diverse vogelsoorten)

Nog uit te voeren projecten

• Verhogen Saatsenbrêge
• Vispassage Ezumazijl
• Aalsumerpoortbrug (ontsluiting noordelijke stadsgrachten)
• Waterbelevingsstekjes
• Opwaarderen boomgaardeilandje 
• Fietspad Súd Ie
• Sluis Oosterverlaat
• Verbeteren vismigratie Anjumer Kolken
• Project Impuls Diadrome Vis (vismonitoringsproject door Van Hall)
• Project innovatieve monitoring vismigratie Súd Ie – Lauwersmeer (door Van Hall)

Informatie

Aanwonenden en betrokken partijen worden geïnformeerd via informatiebijeenkomsten en nieuwsbrieven.

Enkele lopende projecten vindt u ook op deze kaart: https://noardeastfryslan.maps.arcgis.com/apps/instant/basic/index.html?appid=22535d80300b48ba8a1316528124eb58

Súd Ie op de kaart

De nieuwe vaarroute en bijbehorende voorzieningen zetten niet alleen de vaarweg op de kaart maar ook de omliggende omgeving. Het gebied tussen de Waddenzee en het Dokkumer Grootdiep en Dokkum en Het lauwersmeer is prachtig en verdient meer aandacht. Hiervoor is projectleider Elizabeth Pilat aangetrokken. Het doel is om samen met de omgeving de vruchten van het opkomende toerisme te plukken zonder dat inwoners hier hinder van ondervinden. Heeft u ideeën of tips? Schroom niet en neem contact op met Elizabeth Pilat via 0647905036 of e.pilat@noardeast-fryslan.nl

Inspiratiekaart

Er is inmiddels een inspiratiekaart gemaakt waarop de leukste bezienswaardigheden, fiets- en wandelknooppunten en nautische informatie is verzameld. U kunt de kaart afhalen bij lokale ondernemers en het Toeristen Informatie Punt bij Museum Dokkum. U kunt de kaart hier ook downloaden.

Website

Handige informatie voor watersporters over bijvoorbeeld het bedienen van de sluizen, staat op de website www.eropuitinfriesland.nl/sudie.

Opening

In juni 2022 is de vaarroute geopend voor boten met een hoogte tot 1,50 meter. Samen met de omgeving is een prachtig programma gemaakt met diverse activiteiten. Het onderstaande filmpje geeft een mooie impressie.