Monument of beschermd dorps- of stadsgezicht

Bent u eigenaar van een (rijks)monument of staat uw pand in een beschermd stads- of dorpsgezicht? Dan gelden andere eisen bij onderhoud, verbouwing en verduurzaming. 

Een rijksmonument is helemaal beschermd, dus zowel de binnen- als de buitenkant. Ook latere aan- en uitbouwen zijn beschermd. Een aantal zaken aan een rijksmonument kunt u vergunningsvrij aanpassen.

• Meer informatie vindt u in de brochure vergunningsvrij van Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed.
• Wilt u weten of uw woning een rijksmonument is? Check het in het Rijksmonumentenregister.

Voor een gemeentelijk monument gelden dezelfde eisen als voor een rijksmonument. Een aantal zaken aan een gemeentelijk monument kunt u vergunningsvrij aanpassen.

• Informatie vindt u op de website van het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijkrelaties.
• Wilt u weten of uw woning een gemeentelijk monument is? Neem dan contact op met de gemeente.

Voor een pand in een beschermd stads- en dorpsgezicht gelden dezelfde eisen als voor een rijksmonument. Een aantal zaken aan het pand kunt u vergunningsvrij aanpassen.

In de gemeente Noardeast-Fryslân zijn 12 beschermde gezichten door het rijk aangewezen. Dit zijn 11 beschermde dorpsgezichten en 1 beschermd stadsgezicht. De beschermde gezichten zijn (delen van) de volgende plaatsen: Burdaard, Ie, Feankleaster, Ferwert, Hallum, Hegebeintum, Holwert, Jannum, Kollum, Mitselwier, Moddergat en Dokkum.

• Informatie vindt u op de website van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed.
• Wilt u weten of uw woning behoort tot een beschermd stads- of dorpsgezicht? Neem dan contact op met de gemeente.

• Rijks- en gemeentelijke monumenten: het slopen, ontsieren of veranderen van een monument is altijd vergunningplichtig.
• Beschermde stads- en dorpsgezicht: het (gedeeltelijk) slopen van een bouwwerk is meestal vergunningplichtig. Ook zijn er minder mogelijkheden om vergunningvrij te bouwen.
• Via de Vergunningcheck - Omgevingsloket kunt u controleren aan welke voorwaarden u moet voldoen. U kunt hier ook de vergunning aanvragen.
• Heeft  u een plan of een idee voor uw monument of woning met een beschermde status?  Wilt u dit bespreken met de gemeente? Vraag dan een initiatiefverzoek aan. Zo krijgt u vroegtijdig inzicht wat wel en niet kan. 

• Besluit activiteiten leefomgeving (hoofdstuk 13). Kijk op www.wetten.overheid.nl.
• Besluit bouwwerken leefomgeving (artikel 2.30). Kijk op www.wetten.overheid.nl.
• Omgevingsplan Noardeast-Fryslân (hoofdstuk 22, paragraaf 22.2.6) . Kijk op https://omgevingswet.overheid.nl/regels-op-de-kaart/.
• Welstandsnota Noardeast-Fryslân.
• Beleidsregel zonnepanelen en -collectoren en buitenunits van warmtepompen in beschermde stads- en dorpsgezichten gemeente Noardeast-Fryslân.

• Een bouwhistorisch onderzoek leert u veel over de geschiedenis van uw pand. Het kan u helpen een goed plan te maken. Kijk op voor meer informatie op de website van de Monumentenkennisbank of de Stichting Monumentenwacht Fryslân.
• Overweeg bij onderhoud of verbouw ook het verduurzamen van uw woning.